چالش سلامت دهان برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی

سلامت دهان در بیماران کلیوی اهمیت ویژه ای دارد  و در صورت عدم مراقبت مناسب ممکن است مشکلاتی ایجاد شود. مراقبت خوب از دندان برای همه مهم است، به ویژه برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی. آنچه ممکن است یک عفونت جزئی برای یک فرد سالم باشد، می تواند برای فردی که بیماری کلیوی دارد مشکل بزرگی باشد. در اینجا کمی برای توضیح بیشتر آمده است:

میکروب ها حمله می کنند (این عفونت است). بدن مقابله می کند (التهاب). “التهاب” به معنای “در شعله” است، که منطقی است زیرا یک ناحیه ملتهب می تواند قرمز، داغ و متورم باشد.

به طور خلاصه، برای نبرد با عفونت، التهاب خوب است زیرا به بدن کمک می کند تا به حالت دفاعی برود و برای کشتن میکروب ها آماده شود. با این حال، عفونت های مزمن یا سرسخت التهاب مداوم ایجاد می کنند که مضر است. حفره های دندانی و بیماری های لثه عفونت های باکتریایی مزمن هستند. حفره های دندانی و عفونت لثه علاوه بر ایجاد درد، مشکل در غذا خوردن و بوی دهان، می توانند با تحریک التهاب مزمن مضر به مشکلات دیگری نیز کمک کنند.

همچنین، میکروب هایی که باعث ایجاد حفره و بیماری لثه می شوند، در جای خود باقی نمی مانند و ممکن است در سراسر بدن پخش شوند، به خصوص اگر سیستم ایمنی شما ضعیف باشد. عفونت ها می توانند جدی باشند، حتی منجر به بستری شدن در بیمارستان شوند. حتما به دندانپزشک خود بگویید که بیماری کلیوی دارید، تحت دیالیز هستید یا دریافت کننده پیوند کلیه هستید.

باکتری‌های دهان در افراد مختلف متفاوت است، اما به نظر می‌رسد افراد مبتلا به بیماری کلیوی نسبت به جمعیت عادی، نرخ پریودنتیت بیشتری را تجربه می‌کنند. بیماری کلیوی یک عامل خطر برای بیماری لثه است، زیرا بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیه CKD)، به ویژه آنهایی که در مرحله پایانی بیماری کلیوی ESRD  تحت همودیالیز قرار می‌گیرند، میزان بالایی را نشان می‌دهند.

نوع و شدت مسائل مربوط به سلامت دهان و دندان ممکن است برای بیماران کلیوی متفاوت باشد، شرایط دندانی مانند پوسیدگی، پریودنتیت. و بهداشت ضعیف دهان با افزایش مرگ و میر مرتبط است.«در طول انجام کار برای پیوند کلیه، فرد تحت معاینه دهانی کامل قرار می گیرد. عفونت‌های ناشی از بیماری لثه یا پوسیدگی پیشرفته دندان می‌تواند از واجد شرایط بودن فردی جلوگیری کند یا پیوند را تا پایان کار دندان‌پزشکی به تاخیر بیندازد.»

نکاتی برای افراد دیالیز

دندان های سالم برای جویدن غذاهای پروتئینی با کیفیت بالا مانند گوشت، ماهی و مرغ بسیار مهم است. همچنین، افرادی که دیالیز می شوند ممکن است در طول درمان های دیالیز خود داروی رقیق کننده خون دریافت کنند تا از لخته شدن خون جلوگیری شود. از آنجایی که برخی از روش های دندانپزشکی می توانند باعث خونریزی شوند، مهم است که قرار ملاقات های دندانپزشکی را در روزهای غیر دیالیز برنامه ریزی کنید.

نکاتی برای کاندیدها و گیرندگان پیوند

معاینه سلامت دهان به عنوان بخشی از فرآیند ارزیابی پیوند کلیه مورد نیاز است. عفونت های جدی دندانی و دهانی می توانند تایید شدن برای پیوند کلیه را به تاخیر بیندازند و حتی از آن جلوگیری کنند. این به این دلیل است که پس از دریافت کلیه، داروهایی که برای جلوگیری از رد پیوند استفاده می‌شوند، دفاع بدن در برابر عفونت را تضعیف می‌کنند. بنابراین، قبل از پیوند، بیماران به طور کلی برای همه عفونت ها، از جمله دندان، غربالگری و درمان می شوند تا از عوارض پس از پیوند جلوگیری شود.

اثرات دهانی

افراد مبتلا به بیماری کلیوی اغلب مشکلات سلامتی دیگری نیز دارند. آنها اغلب سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بنابراین ممکن است احتمال بیشتری برای ابتلا به عفونت داشته باشند.

افراد مبتلا به مشکلات کلیوی (کلیه) ممکن است طعم بد در دهان و بوی بد دهان (هالیتوزیس) داشته باشند. این به این دلیل اتفاق می افتد که کلیه ها قادر به حذف اوره از خون نیستند. اوره تجزیه می شود و آمونیاک ایجاد می کند که بوی بدی دارد. تغییرات استخوانی نیز ممکن است رخ دهد زیرا بدن نمی تواند کلسیم را به درستی جذب کند. بنابراین، افراد مبتلا به بیماری کلیوی در معرض خطر از دست دادن استخوان فک خود هستند. دندان های آنها ممکن است لق شده و در نهایت بیفتند.

بیماری کلیوی خود باعث برخی از این علائم می شود. برخی دیگر توسط داروها و درمان های این بیماری ایجاد می شوند.

بی اشتهایی (اختلال خوردن)

کم خونی (یک اختلال خونی)

فشار خون بالا و بیماری قلبی

خشکی دهان

بیماری پریودنتال (لثه) که منجر به لق شدن دندان و در نهایت از دست دادن دندان می شود

التهاب دهان و غدد بزاقی

اگر تحت دیالیز هستید (همودیالیز یا دیالیز صفاقی)، شما و دندانپزشکتان باید برنامه ریزی برای درمان های دندانپزشکی خود را در روز بعد از دیالیز انجام دهید. اگر فیستول دارید، ممکن است قبل از دیالیز به شما رقیق کننده خون داده شود که می تواند خطر خونریزی را افزایش دهد. به دلیل فیستول، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای عفونت های خاص باشید. به همین دلیل، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک هایی را برای شما تجویز کند تا قبل از درمان دندانپزشکی مصرف کنید.

به هر کسی که فشار خون شما را اندازه گیری می کند بگویید که فیستول دارید. کاف فشار خون نباید روی بازو با فیستول قرار گیرد. فشار خون شما باید روی دست دیگر یا روی یک پا اندازه گیری شود.

قبل از شروع درمان، فهرستی از داروهای خود و دوزهای آنها را به دندانپزشک خود بدهید. این امر به ویژه برای بیماران پیوندی یا سایرینی که از داروهای سرکوب کننده ایمنی استفاده می کنند مهم است. اینها توانایی شما را برای مبارزه با عفونت ها کاهش می دهند. کار توسط دندانپزشکان یا متخصصان بهداشت ممکن است منجر به خونریزی شود که خطر عفونت را افزایش می دهد.

دندانپزشک شما داروهایی را که مصرف می کنید قبل از تجویز سایر داروها در نظر می گیرد. برخی داروها ممکن است نارسایی کلیه را شدید تر کنند. برخی ممکن است تا دیالیز بعدی در بدن تجمع کنند. بیماری کلیوی می تواند بر شمارش خون شما تأثیر بگذارد. یک کپی از آخرین آزمایش های خون خود را هر چند وقت یکبار در دسترس دندانپزشک خود قرار دهید.

اگر شک دارید، درمان خود را با مشاور کلیه یا پرستار متخصص خود در میان بگذارید.

ملاحظات ویژه برای مبتلایان به بیماری کلیوی

احتمال ابتلا به بیماری پریودنتال و سایر مشکلات دهان و دندان در افراد مبتلا به بیماری کلیوی و کسانی که دیالیز می شوند بیشتر از جمعیت عمومی است. تجمع باکتری در دهان می تواند باعث عفونت شود. از آنجایی که افراد مبتلا به بیماری کلیوی سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر مستعد ابتلا به عفونت هستند.

عدم تعادل کلسیم باعث از بین رفتن کلسیم از استخوان ها و در نتیجه ضعیف شدن استخوان ها می شود. استخوان‌های ضعیف می‌توانند باعث لق شدن و افتادن دندان‌ها شوند. بهترین راه برای جلوگیری از تحلیل استخوان این است که مطمئن شوید سطح کلسیم و فسفر در محدوده هدف باقی بماند.

به بیماران کلیوی توصیه می شود که در صورت نیاز به عمل دندانپزشکی به پزشک کلیه خود اطلاع دهند. پزشک ممکن است توصیه کند که قبل از عمل آنتی بیوتیک مصرف شود تا از عفونت جلوگیری شود. دندانپزشک باید آگاه باشد که بیمارش بیماری کلیوی دارد یا تحت دیالیز است. در حالت ایده‌آل، روش‌های دندانپزشکی، مانند کشیدن دندان، برای کسانی که همودیالیز می‌شوند باید در روزی که دیالیز نیست انجام شود. هپارین که در طول همودیالیز تجویز می شود، ممکن است باعث خونریزی اضافی در برخی افراد شود.

در طول انجام کار برای پیوند کلیه، فرد تحت معاینه کامل دهان قرار می گیرد. عفونت های ناشی از بیماری لثه یا پوسیدگی پیشرفته دندان می تواند از واجد شرایط بودن فرد جلوگیری کند یا پیوند را تا پایان کار دندانپزشکی به تاخیر بیندازد.

بهداشت عالی دهان باکتری هایی را که باعث پوسیدگی و بیماری دهان می شوند را از بین می برد. چند پیشنهاد مفید و آسان:

دو بار در روز با یک برس موی نرم مسواک بزنید و در حالت ایده آل، یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید (یا از یک جایگزین نخ مانند اوپال پیکس استفاده کنید).سه سطح روی هر دندان باید مسواک زده شود و دو سطح کناری آن نخ دندان کشیده شود.

از خمیر دندان حاوی فلوراید برای کمک به تقویت دندان ها در برابر ایجاد حفره استفاده کنید. دندانپزشک شما همچنین ممکن است استفاده از شستشوی فلوراید یا ضد میکروبی را پیشنهاد کند.

ممکن است “دهان خشک” به عنوان عارضه جانبی برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان بیماری های کلیوی داشته باشید. این باعث می شود که حفره ها و بیماری های لثه راحت تر ایجاد شوند. برای افزایش بزاق، سعی کنید آدامس بدون قند بجوید یا آب نبات بدون قند بمکید. همچنین می توانید یک جایگزین بزاق مانند بیوتن را امتحان کنید.

معاینات منظم دندانپزشکی، حداقل دو بار در سال، می تواند حفره ها و بیماری های لثه را قبل از جدی شدن تشخیص داده و درمان کند. تمیز کردن نیز با خراشیدن تارتار که لثه ها را تحریک می کند مفید است. پروتزهای کامل یا جزئی باید هر روز به دقت تمیز شوند و در شب برداشته شوند تا از ایجاد لکه های دردناک یا زخم جلوگیری شود.