مراقبت های پس از انجام پروتز های متحرک

در صورتیکه دندان های از دست رفته توسط پروتزی جایگزین شود که قابلیت خروج از دهان را داشته باشد و توسط بیمار در محیط خارج از دهان تمیز گردد ، پروتز متحرک گفته شده و از درمان هایی است که متعاقب از دست رفتن مقداری از دندانها، صورت می پذیرد. زمانی که از پروتز های متحرک استفاده می کنید باید مراقبت های پس از انجام پروتز های متحرک را نیز رعایت کنید.

در ادامه نکات مهم مراقبتی برای این پروتز ها را آورده ایم:

مراقبت های پس از انجام پروتز های متحرک

پروتز های متحرک هرچه که بزرگتر باشد ( مقدار دندان بیشتری را جایگزین نماید) ، تطابق بافت های مجاور با آن مثل زبان ،گونه و عضلات همه زمان بیشتری نیاز دارد. پس باید در روزهای اول غذاهای نرم تر استفاده نماییم .

پروتز های متحرک بعد از هر وعده غذایی و منظم باید شستشو داده شود و با استفاده از مسواک نرم به خوبی مناطق مختلف آن تمیز گردد.

توصیه می شود که روزهای  ابتدایی استفاده ، حتی در هنگام خواب (به منظور عادت و مشخص شدن مشکلات احتمالی) دندان مصنوعی را خارج نکنید.

حداقل 2 بار در روز مسواک زده شود و برای انجام آن از مسواک و خمیردندانهای زبر استفاده ننمایید چراکه به مرور باعث ساییدگی پروتز می شود .

دندان های مصنوعی شما شکننده است و اگر هنگام شستن از دست شما بیفتد ممکن است بشکند. بخصوص هنگامی که دستشویی چینی یا فلزی باشد. در چنین موقعی بهتر است یک ظرف پر از آب داخل دستشویی قرار داده و سپس دندان ها را بشویید تا در صورتی که از دست شما افتاد در درون آب افتاده و نشکند.

با مسواک مخصوص دندان مصنوعی، سطح داخلی و خارجی پروتز و با یک مسواک بسیار نرم لثه و مخاط داخلی دهان تمیز شود.

بعد از مسواک با تجویز پزشک، با استفاده از دهانشویه مانند آب نمک، سدیم فلوراید یا کلرهگزیدین دهان را ضدعفونی کنید.

قبل از خواب، پروتز متحرک حتماً برداشته شود.

هفته‌ای یکبار دندان مصنوعی را داخل یک محلول ضدعفونی کننده قرار دهید.

در صورت عدم استفاده، پروتز های متحرک در ظرف آب نمک قرار داده شود.

هنگام حمام کردن می‌توانید پروتز  های متحرک را داخل یک محلول تمیز کننده قرار دهید. محلول تمیزکننده را می‌توان با اضافه کردن یک قاشق چایخوری سرکه یا قرص مخصوص شستشوی پروتز به یک لیوان آب ولرم تهیه کرد. بعد از خارج  کردن دندان مصنوعی از محلول تمیزکننده آن را بطور کامل با آب شستشو داده، سپس آن را داخل دهان قرار دهید.

استفاده پروتز های متحرک به مدت طولانی سایش دندان ها، تحلیل استخوان و لثه ها و گاه لقی و پوسیدگی دندان های پایه را به دنبال دارد که نیاز به ترمیم و تعویض  پیدا می کند.

از وسایل فلزی جهت تمیز کردن فضای خالی بین دندان ها استفاده نفرمایید. استفاده از خلال چوبی نیز می تواند موجب تحلیل لثه شود.

در پروتز پارسیل متحرک، رعایت بهداشت دهان و دندان های باقیمانده الزامی است.

مشکلات پس از پروتز متحرک

 در تمام بیمارانی که دست دندان جدید تحویل می گیرند حتما بعضي یا تمامی مشکلات زیر تجربه می شود که این مسئله کاملاً طبیعی بوده و ظرف مدت چند ماه برطرف خواهد شد:

الف) صحبت کردن با دست دندانهای جدید ابتدا مشکل خواهد بود.

ب) غذا خوردن با دست دندانهای جدید مشکل خواهد بود.

ج) در روزهای ابتدایی استفاده از این دست دندانها، بزاق دهان افزایش می یابد و حالت تهوع وجود خواهد داشت.

د) در هفته های اول استفاده از دنچرها, بعضی قسمتهای بافت دهان, دچار زخم و آسیب دیدگی خواهد شد که با مراجعه به مرکز و تراشیدن نواحی ایجاد کننده زدگی، این مشکلات به تدریج کمتر خواهد شد.

يادآوري : تراشیدن از روی سطح بافتی دنچرها فقط بایستی توسط دندانپزشک مربوطه انجام شده و هیچگونه دستکاری دنچر توسط خود شما نبایستی صورت گیرد.

حل مشکلات پس از پروتز متحرک

1- برای کمتر شدن مشکلات بهتر است زمان استفاده از دست دندان را به تدريج افزایش دهید. بدین نحو که در چند روز اول، از دست دندان فقط چند ساعت در روز استفاده کنید و هر روز نسبت به روز قبل به تعداد ساعات بیفزایید تا مرحله سازگاری با دست دندان جدید به آرامی طی شود.

2- دست دندان‌ها بایستی حتما شبها از دهان خارج شوند تا بافت‌های دهانی استراحت کرده و خونرسانی به آنها افزایش یابد. عدم رعایت این مورد بسیار شایع بوده و منجر به تحلیل و تخریب پیشرونده لثه و استخوان زیرین می شود و در نهایت استفاده از دست دندان یا حتی ساخت دندان جدید را غیر ممکن خواهد کرد. فقط در صورتی استفاده از دست دندان در شب مجاز است که طبق دستور دندانپزشک مربوطه و برای مشاهده نواحی زخم شدگی در دهان صورت بگیرد.

3- برای افزایش گیر دنچر استفاده از چسب های دنچر موجود را می توانید مدنظر قرار دهید ولی بهتر است قبل از این کار، با دندانپزشک مشورت کنید.

4- بهتر است سعی کنید ابتدا از غذاهایی استفاده کنید که نیروی مضغی زیادی لازم نداشته باشد بلکه بلع آن آسان باشد و با یک فشار ساده زبان در برابر کام به راحتی بلعیده شود. این کار ثبات دنچرها را افزایش می دهد. همچنین لقمه ها را کوچکتر گرفته، قبل از قرار دادن لقمه در دهان آنرا تکه تکه کنید و به صورت دوطرفه بجوید. در هنگام انجام عمل گاز گرفتن با دست دندان ها به جای اینکه مثلا ساندویچ را در قسمت جلویی دهان بین دندانهای جلو قرار دهید, آنرا قدری به طرف گوشه دهان ببرید. سپس به جای اینکه مثل دندانهای طبیعی ساندویچ را به طرف پایین و خارج بکشید و آنرا قطع کنید، آنرا به طرف داخل و بالا بدهید. بدین ترتیب دست دندانها بر روی دهان سفت تر می نشینند و از جای خود بلند نمی شوند. موقعیت زبان در حین جویدن نقش مهمی در ثبات دست دندان پایین دارد. بهتر است تمرین کنید که زبان را بر روی سطح داخلی دندانهای پایین قرار دهید. این کار ثبات دست دندان پایین را افزایش می دهد.

5- در صورتیکه از دست دندان تکه ای (پارسیل) استفاده می کنید روش درست قراردهی آن را در دهان از دندانپزشک یاد گرفته و در مقابل آینه آنرا در دهان بگذارید.

6- به خاطر داشته باشید که شرایط جسمی، روحی و دهانی شما، خاص خود شماست و بنابراین نمی توانید نحوه کنار آمدنتان با دست دندان جدید را با تجربیات افراد دیگر مقایسه کنید. بعلاوه قابلیت سازش با دست دندان جدید با افزایش سن کاهش می یابد. بنابراین ممکن است دست دندان کنونی هرچند بهتر از دست دندان قبلی شما ساخته شده باشد اما سازش یافتن با آن مشکل تر باشد.

7- در طی دوره بی دندانی فاصله بین دو قوس فکی به تدریج کاهش می یابد و نیز لب ها حالت فرو رفته ای پیدا می کنند. این تغییرات آنچنان تدریجی به وقوع می پیوندند که حتی ممکن است خود شما و خانواده و دوستان هم متوجه آن نشوند. بنابراین ممکن است در ابتدا دست دندانها به صورت اجسامی غریب و حجیم در دهان احساس شوند و موجب احساس پری لب ها و گونه ها شوند. بایستی توجه داشته باشید که این وضع به تدریج طبیعی خواهد شد.

مراجعه مرتب بیمار به دندانپزشک و توجه به تذکرات وی توصیه می گردد.