ارتباط حس چشایی و دندان مصنوعی

همان‌طور که همه می‌دانید منظور از حس چشایی، یعنی ادراک مستقیم بر زبان است. با این حال، نحوه درک ما از طعم به ویژه از ترکیب حواس بویایی، چشایی و لامسه ما ناشی می‌شود. این تأثیر متقابل این حواس است که تعیین می‌کند که آیا ما طعم یک غذا یا غذا را دوست داریم یا خیر. استفاده از دندان مصنوعی در برخی موارد به طور کلی حس چشایی را تحت تاثیر قرار می دهد.

اما در مورد حس چشایی در اصطلاح محدود چطور؟ این چه چیزی است که بر زبانمان می‌چشیم؟ ما از زبان خود برای تمایز بین پنج طعم اصلی یعنی شیرین، ترش، شور، تلخ و بی مزه استفاده می‌کنیم.

با وجود گلوتامات ایجاد می‌شود که عمدتاً در غذاهای پر پروتئین مانند گوشت وجود دارد و همچنین در آشپزخانه به‌عنوان تقویت کننده طعم استفاده می‌شود. تنوع غنی از حس چشایی از ترکیب گسترده این پنج طعم اصلی ناشی می‌شود، مانند طعم ترشی و شیرینی که هنگام نوشیدن لیمو با شکر تجربه می‌کنیم.

برای مدت طولانی، دانشمندان تصور می‌کردند که ما هر یک از ذائقه‌های اساسی را در نقطه متفاوتی از زبان خود شناسایی می‌کنیم. این بدان معناست که ما فقط می‌توانیم طعم ترش و شور را در لبه زبان خود تجربه کنیم یا طعم شیرین را فقط در نوک زبان خود تجربه کنیم.

با این حال، این دیدگاه با تحقیقات بعدی رد شد. در حالی که درست است که لبه زبان جوانه‌های چشایی بیشتری نسبت به پایه دارد و بنابراین حساس‌تر است، زبان به انواع مختلف طعم تقسیم نمی‌شود. تنها استثنای این قاعده طعم تلخ آن است که عمدتاً در قسمت پشتی زبان قرار دارد.

حس چشایی و زبان

جوانه‌های چشایی اندام‌هایی در زبان هستند که طعم را ثبت می‌کنند و در اطراف پاپیلای چشایی قرار دارند. اینها ساختارهای کوچک در سطح بالایی زبان ما هستند. یک فرد بالغ تقریباً 2000 تا 4000 پاپیلا روی زبان خود دارد.

هر زمان که یک سوپ شور یا یک دسر شیرین می‌خوریم، سلول‌های حسی در جوانه‌های چشایی فعال می‌شوند و مغز ما از شور یا شیرینی غذا مطلع می‌شود. حدود نیمی از سلول‌های حسی به هر پنج طعم اصلی پاسخ می‌دهند، در حالی که بقیه در یک طعم خاص تخصص دارند.

حس چشایی ما با افزایش سن رو به کم کاری می‌رود و به راحتی قابل توضیح است. سلول‌های حسی ما فقط 10 روز عمر دارند، اما دائماً در حال تجدید هستند. با این حال، در سنین بالا، این نوسازی دیگر انجام نمی‌شود و در نتیجه تعداد سلول‌های حسی در طول زمان کاهش می‌یابد.

یک نکته در اینجا این است که هنگام چاشنی غذا از گیاهان تازه استفاده کنید. این ما را قادر می‌سازد تا به لطف سایر حواسمان، از جمله حس بویایی، در دوران پیری تجربه‌ای لذت بخش را تجربه کنیم.

علی‌رغم اینکه اغلب در زبان محاوره‌ای به این عنوان از آن یاد می‌شود، “تند” به خودی خود طعمی نیست. بلکه از طریق انتهای عصب آزاد عصب سه قلو در ناحیه دهان و گلو درک می‌شود. این پایانه‌های عصبی مسئول تعیین اینکه آیا غذای معینی را که با فلفل یا کاری مزه دار شده است را ناخوشایند یا حتی دردناک می‌یابیم.

حس چشایی ما چگونه کار می‌کند؟

یک قرص تلخ، انگور ترش یا یک چیز شیرین – توصیف طعم اغلب با احساسات قوی همراه است. آنها حالت‌های لذت شدید و همچنین ناراحتی را با کلمات بیان می‌کنند.

این پیوند قوی که مزه را با احساسات و انگیزه مرتبط می‌کند، با تکامل ما ارتباط دارد: طعم حسی بود که به ما در آزمایش غذایی که مصرف می‌کردیم کمک می‌کرد. طعم تلخ یا ترش نشانه گیاهان غیر خوراکی سمی یا مواد غذایی غنی از پروتئین در حال پوسیدگی بود. از طرف دیگر طعم شیرین و شور اغلب نشانه غذاهای غنی از مواد مغذی است.

شیرین، ترش، شور، تلخ و خوش طعم بودن با حس چشایی

غذاهای خوش طعمی که طعم آبگوشت دارند در اکثر افراد احساسات خوشایندی را برمی انگیزد. آنها سیگنالی هستند که غذا سرشار از پروتئین است. این طعم علاوه بر چهار طعم شناخته شده‌تر شیرین، ترش، تلخ و شور به‌عنوان پنجمین طعم اصلی شناخته شده است. این واقعیت که سلول‌های حسی مخصوص این طعم پنجم وجود دارد توسط یک محقق ژاپنی در حدود سال 1910 کشف شد، به همین دلیل است که اصطلاح رایج ژاپنی umami استفاده می‌شود.

بو و طعم در حس چشایی

آنچه به طور کلی به‌عنوان “طعم” طبقه بندی می‌شود اساساً مجموعه‌ای از احساسات مختلف است: این فقط کیفیت طعمی است که توسط زبان درک می‌شود، بلکه بو، بافت و دمای یک وعده غذایی نیز مهم است. بوییدن توسط بینی انجام می‌شود. تنها پس از ترکیب طعم با بو، طعم غذا تولید می‌شود. اگر حس بویایی مختل شود، مثلاً با گرفتگی بینی، درک چشایی نیز معمولاً کسل کننده می‌شود.

مانند چشایی، حس بویایی ما نیز ارتباط تنگاتنگی با احساسات ما دارد. این به این دلیل است که هر دو حس به سیستم عصبی غیر ارادی متصل هستند. به همین دلیل است که طعم یا بوی بد می‌تواند باعث استفراغ یا حالت تهوع شود و طعم‌هایی که اشتهاآور هستند تولید بزاق و شیره معده را افزایش می‌دهند.

حس چشایی: از ترکیب مناسب

بر اساس اطلاعاتی که از زبان به مغز منتقل می‌شود، تصور می‌شود که حداقل پنج ویژگی اساسی حس چشایی وجود دارد. بسیاری از غذاها از ترکیبی از طعم‌های مختلف ساخته می‌شوند. برخی از غذاها به‌عنوان مثال طعم شیرین و ترش دارند، در حالی که برخی دیگر شور و شور هستند که انواع حس چشایی عبارت‌اند از:

شیرین

آنچه ما به‌عنوان شیرینی درک می‌کنیم معمولاً توسط شکر و مشتقات آن مانند فروکتوز یا لاکتوز ایجاد می‌شود. اما انواع دیگر مواد نیز می‌توانند سلول‌های حسی را که به شیرینی پاسخ می‌دهند فعال کنند. برای مثال، برخی از بلوک‌های سازنده پروتئین مانند اسیدهای آمینه و همچنین الکل‌های موجود در آب میوه‌ها یا نوشیدنی‌های الکلی از جمله این موارد هستند.

ترش

بیشتر محلول‌های اسیدی مانند آب لیمو یا اسیدهای آلی هستند که مزه ترش دارند. این احساس توسط یون‌های هیدروژن ایجاد می‌شود، نماد شیمیایی H+، که توسط اسید حل شده در محلول آبکی جدا می‌شود.

شور

غذاهای حاوی نمک خوراکی عمدتاً همان چیزی است که ما به‌عنوان نمک میل می‌کنیم. اساس شیمیایی این طعم کریستال نمک است که از سدیم و کلرید تشکیل شده است. نمک‌های معدنی مانند نمک‌های پتاسیم یا منیزیم نیز می‌توانند باعث احساس شوری شوند.

تلخ

طعم تلخ توسط بسیاری از مواد اساساً متفاوت ایجاد می‌شود. در کل حدود 35 پروتئین مختلف در سلول‌های حسی وجود دارد که به مواد تلخ واکنش نشان می‌دهند.

 حس چشایی و دندان مصنوعی

اگر به فکر تهیه دندان مصنوعی در تهران هستید یا شروع به تطبیق به استفاده از دندان مصنوعی کرده‌اید، برخی از مسائل احتمالاً قابل پیش بینی هستند،  مواردی مانند نحوه تمیز کردن و از بین رفتن حس چشایی و خیس کردن دندان مصنوعی، نحوه عادت به صحبت کردن و خوردن با دندان مصنوعی، پوشیدن و غیره …

دندان‌های مصنوعی شما یک شبه و چگونه می‌توان بر ترس از لق شدن یا لیز خوردن دندان مصنوعی غلبه کرد. در اینجا مسئله‌ای وجود دارد که ممکن است از قبل به آن فکر نکرده باشید. آیا دندان مصنوعی باعث از دست دادن حس چشایی شما می‌شود؟ آیا می‌توانید آن حس را پس بگیرید؟

دندان مصنوعی چگونه بر حس چشایی شما تأثیر می‌گذارد؟

دندان مصنوعی شما باعث نمی‌شود حس چشایی خود را از دست بدهید. اما آنها می‌توانند بر نحوه درک شما از طعم غذا و حس چشایی شما تأثیر بگذارند. بسیاری از افرادی که به استفاده از دندان مصنوعی عادت کرده‌اند، طعم غذای خود را به تازگی ملایم توصیف می‌کنند. اگر به آن توجه داشته باشید چه اتفاقی برای شما می‌افتد. سه مورد مرتبط با دندان مصنوعی وجود دارد که می‌تواند بر درک شما از طعم تأثیر بگذارد.

1. ابتدا به یاد داشته باشید که دندان‌های مصنوعی شما توسط یک ساختار فیزیکی پشتیبانی می‌شوند که روی لثه‌های شما قرار گرفته و روی قوس بالایی شما، کام سخت بالایی (سقف دهان شما) را می‌پوشاند. سقف دهان شما با هزاران جوانه چشایی کوچک که سلول‌های چشایی نیز نامیده می‌شوند، پوشیده شده است که حاوی سلول‌های گیرنده‌ای هستند که پیام‌هایی را درباره آنچه می‌چشید به مغزتان می‌فرستند.
2. از آنجایی که ساختار پروتز شما سقف دهان شما را می‌پوشاند، جوانه‌های چشایی شما که در آنجا قرار دارند در چشیدن غذا نقشی ندارند. خوشبختانه سقف دهان شما تنها جایی نیست که جوانه‌های چشایی در آن قرار دارند. شما عادت خواهید کرد که غذای خود را از طریق جوانه‌های چشایی واقع در زبان، کام نرم (قسمت عضلانی پشت سقف دهان)، مری فوقانی که بالای لوله‌ای که گلو و معده شما را به هم وصل می‌کند، بچشید.
3. حس چشایی و مزه غذای شما ممکن است با تجمع بقایای غذا در دندان مصنوعی شما تغییر کند. اگر دندان مصنوعی شما به طور منظم به طور کامل تمیز نشود، بقایای مواد غذایی انباشته شده می‌تواند طعم ناخوشایندی ایجاد کند.
4. در حالی که ممکن است به نظر جزئی به نظر برسد، اما با تغییراتی که در طعم شما اکنون که کام سخت شما پوشیده شده است، تشدید می‌شود. برای بهبود طعم غذا و حس چشایی، روی تمیز نگه داشتن دندان مصنوعی خود تمرکز کنید.
5. ممکن است از چسب دندان مصنوعی خود بیش از حد استفاده کنید. استفاده از چسب دندان مصنوعی می‌تواند به نگه داشتن پروتزهای نامناسب در جای خود کمک کند. با این حال، استفاده بیش از حد از این چسب‌های دندان مصنوعی برای مدت طولانی، می‌تواند بر توانایی شما برای چشیدن غذا و حس چشایی تأثیر بگذارد. بسیاری از مردم طعم فلزی طولانی در دهان خود را گزارش می‌کنند که به آن چسب‌ها و کرم‌های دندان مصنوعی نسبت داده می‌شود.

چگونه با تغییرات در توانایی حس چشایی خود کنار بیایید؟

اگر نگران تغییرات مداوم در توانایی خود برای طعم کامل غذا هستید، سه مرحله وجود دارد که باید در نظر بگیرید:

پروتزهای مصنوعی خود را تمیز کنید تا بقایای مواد غذایی از بین برود و از ایجاد بو و مزه بد روی خود دندان مصنوعی جلوگیری کنید.

مطمئن شوید که دندان مصنوعی شما مناسب است. اگر متوجه شدید که به طور مداوم به چسب‌های دندان مصنوعی تکیه می‌کنید و حتی زخم یا درد دارید، اینها ممکن است نشانه‌هایی باشند که پروتزهای شما به درستی روی هم قرار نمی‌گیرند. پروتزهای خود را نزد دندانپزشک ببرید تا آنها را به گونه‌ای تنظیم کند که به درستی جا بیفتند و بتوانید از چسب‌هایی که طعم را تغییر می‌دهند اجتناب کنید.

ایمپلنت را در نظر بگیرید. تا حدودی، اثرات تغییر طعم به دلیل شکل فیزیکی و محل قرارگیری دندان مصنوعی اجتناب‌ناپذیر است. از سوی دیگر، ایمپلنت‌های دندانی این مشکل را برطرف می‌کنند، البته با یک محلول جایگزین دندان که تهاجمی‌تر و گران‌تر از دندان مصنوعی است. از دندانپزشک خود بپرسید که آیا ایمپلنت ممکن است گزینه خوبی برای شما باشد.

به خاطر داشته باشید که تغییرات در طعم و حس چشایی شما ممکن است دلیلی کاملاً غیرمرتبط با دندان مصنوعی شما داشته باشد. حس چشایی ما با افزایش سن ضعیف می‌شود، که ممکن است یکی از عوامل مؤثر باشد. برای کمک به مقابله با علل مرتبط با دندان مصنوعی که باعث تغییر در طعم شما می‌شود، از تیم کلینیک دندانپزشکی نزدیک شما راهنمایی بخواهید.