بیماری های پریودنتال یا پریودنتیت

بیماری های پریودنتال یا پریودنتیت یک مشکل مهم در بهداشت دهان و دندان می باشد که به اندازه پوسیدگی دندان شایع می باشد و باعث از دست دادن دندان می شود.

دندان های شما توسط لثه ، استخوان فک و فیبرهای پریودنتال پشتیبانی می شوند که دندان را به استخوان فک متصل می کنند. اگر فقط لثه ملتهب شود ، آن را “التهاب لثه” می نامند. در صورت پیشرفت التهاب لثه ، عفونت سایر بافت ها را تحت تأثیر قرار می دهد و تحلیل استخوان آغاز می شود. “پریودنتیت” ، پیوره نیز نامیده می شود.

علائم بیماری های پریودنتال چیست؟

علائم اولیه این بیماری اغلب به سختی قابل تشخیص است. لثه سالم به رنگ صورتی کم رنگ و مات می باشد ، سطح آن مانند پوست پرتقال فرورفتگی دارد و قوام سفتی دارد.

در صورت ابتلا به این بیماری علائم زیر قابل مشاهده می باشد ؛

• خونریزی لثه (هنگام مسواک زدن ، خوردن مواد غذایی سفت یا خود به خود)
• تغییر در رنگ و خصوصیات سطح لثه (سطح قرمز ، براق ، صاف)
• تشکیل تارتار
• بزرگ شدن لثه
• عقب نشینی لثه و کشیدگی دندان ها
• جابجایی و افزایش فاصله بین دندان ها
• لرزش دندان
• طعم بد و بوی بد دهان

دلایل ایجاد بیماری های پریودنتال چیست؟

مهمترین علت بیماری های لثه تجمع میلیون ها باکتری به نام “پلاک دندان ” می باشد که به دلیل تمیز نکردن دهان ، سطح دندان ها و محل اتصال لثه و دندان تشکیل می شود. باکتری های موجود در این بافت ها با تولید مواد مضر باعث بیماری پریودنتال می شود. پلاک سطحی به راحتی با مسواک و نخ دندان تمیز می شود زیرا نرم است.

اگر پلاک به موقع تمیز نشود ، کلسیفیه می شود و “تارتار” تشکیل می شود. سطح ناصاف تارتار منجر به تجمع پلاک بیشتر و رشد سریعتر عفونت می شود. مصرف مواد غذایی نرم و چسبناک باعث افزایش سرعت تشکیل پلاک می شود. سلامت عمومی ضعیف ، سیستم ایمنی ضعیف ، سوء تغذیه ، تغییرات هورمونی در دوره نوجوانی و بارداری باعث ایجاد بیماری های پریودنتال می شود. عوامل ارثی نیز می تواند افراد را در معرض ابتلا به این بیماری ها قرار دهد.

آیا درمانی برای این بیماری ها وجود دارد؟

روند درمان هرچه زودتر آغاز شود ، نتیجه موفقیت آمیزتر خواهد بود. درمان بیماری پریودنتال با همکاری مشترک بیمار و پزشک انجام می شود. به دلیل این که علت اصلی ایجاد این بیماری پلاک دندان می باشد ، تمیز کردن پلاک ، یعنی رعایت بهداشت دهان و دندان از  پایه های اصلی روند درمان می باشد. تداوم سلامت دهان و دندان مادام العمر پس از معالجه توسط پزشک به مراقبت از دهان و دندان شما بستگی دارد. بدین منظور باید دندان ها و لثه ها بعد از صبحانه مسواک زده شوند و قبل از خواب ، از نخ دندان و مسواک برای تمیز کردن سطح دندان ها استفاده کنید.

پزشک با معاینه داخل دهانی و بررسی رادیوگرافی که از همه دندان ها گرفته می شود ، میزان پیشرفت بیماری شما را تعیین می کند و برنامه درمانی شما را براساس این اطلاعات برنامه ریزی می کند.

اولین مرحله درمان مراقبت از دهان و دندان و جرم گیری سطح دندان ها برای از بین بردن پلاک ، تارتار و لکه از روی دندان ها می باشد. جرم گیری سطح دندان در دو یا سه جلسه انجام می شود. در مواردی که بیماری پریودنتال پیشرفت می کند ، درمان مرحله دوم برای این بیماری نیاز می باشد.

جراحی پریودنتال چیست؟

به منظور درمان لثه های ملتهب ، جیب های عمیق و تحلیل استخوان ، جراحی را که تحت بی حسی موضعی انجام می شود ، “جراحی پریودنتال” می نامند. اگر بیماری فقط در لثه باشد و با وجود درمان اولیه التهاب مجددا رشد می کند ، قسمت ملتهب لثه با برش برداشته می شود و زخم روی لثه به مدت یک هفته با خمیر مخصوصی محافظت می شود. اگر بیماری در مرحله پیشرفته تری باشد ، یعنی تحلیل استخوان فک آغاز شده باشد.  لثه برداشته می شود ، بافت های ملتهب تمیز می شوند ، استخوان فک اصلاح می شود ، لثه پیوند زده می شود تا استخوان را پوشش دهد و بخیه زده می شود. بخیه ها بعد از یک هفته برداشته می شوند.

چه روش های درمانی برای بیماری پریودنتال ارائه می شود؟

التهاب لثه می تواند به طور کامل بهبود یابد. ولی بافت های از دست رفته در پریودنتیت معمولاً نمی توانند به طور کامل ترمیم شوند. این بیماری در مراحل اولیه خود به راحتی درمان می شود و بافت دهان بهبود می یابد. در صورت فراهم شدن شرایط مناسب ، با قرار دادن موادی که استخوان سازی را تحریک می کنند ، استخوان فک بازسازی می شود. روند این روش درمانی نسبت به شدت بیماری می تواند بین سه هفته تا شش ماه طول بکشد. پس از پایان روند درمان ، شما باید به طور منظم و در فواصل زمانی سه تا شش ماهه به دندانپزشک مراجعه کنید.

“فرد سالم کسی است که چهره ای خندان ، دهانی سالم و دندان های درخشان دارد.“

تأثیر بیماری های لثه بر بیماری های سیستمیک

به عفونت های مزمن که در بافت های اطراف دندان شکل می گیرد ، بیماری های لثه گفته می شود. این بیماری معمولاً به دلیل باکتری های تجمع یافته در سطح دندان ها و در مناطقی که دندان ها و لثه ها به هم می رسند ، ایجاد می شوند. به این بیماری التهاب لثه گفته می شود، در صورتی که بیماری فقط روی لثه ها تأثیر گذاشته باشد. اگر بر استخوان فک و فیبرهای پریودنتال که به دندان اجازه می دهد به استخوان فک متصل شود تأثیر بگذارد ، به آن پریودنتیت گفته می شود.

این بیماری که از سنین جوانی شروع می شود ، اغلب با افزایش سن قابل مشاهده می باشد. زیرا در مراحل اولیه علائم بسیار کمی از خود بروز می دهد و بدون درد می باشد. با این حال ، در صورت وجود شکایاتی مانند خونریزی لثه ، بوی بد دهان و (هنگام پیشرفت بیماری) لرزیدن دندان ها مراجعه فوری به یک دندانپزشک ضروری می باشد. در صورت عدم تشخیص بیماری در مراحل پیشرفته ، می تواند منجر به از دست دادن دندان شود. التهاب در لثه فقط به دهان محدود نمی شود. دندان هایی که مستقیماً با گردش خون و سیستم ایمنی بدن در ارتباط می باشند ، می توانند بیماری های دیگر شما را تشدید کند.

بیماری های لثه به عنوان یکی از عوامل موثر در ایجاد بیماری های سیستمیک در نظر گرفته می شود. تحقیقات جدید در این ارتباط به این نتیجه رسیده اند که بیماری های لثه باعث شروع یا تشدید برخی بیماری های سیستمیک می شود. با درمان بیماری های لثه ، دندانپزشکان با هدف نگه داشتن دندان ها در دهان و از بین بردن عوامل خطر روند درمان را تنظیم می کنند. سلامت دندان و لثه برای داشتن یک زندگی سالم از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.

امروزه بسیاری از مطالعات نشان می دهد که ممکن است بین شرایطی مانند بیماری های لثه و بیماری های قلبی ، دیابت ، سکته مغزی ، بیماری های روماتیسمی ، زایمان زودرس و تولد نوزاد با وزن کم رابطه مستقیمی وجود داشته باشد.

بارداری و پریودنتیت

تولد زودرس یا وزن کم هنگام تولد نوزاد، یعنی وزن کودک کمتر از 2500 گرم ، یکی از مشکلات در بارداری می باشد. اگرچه استعمال دخانیات ، مصرف الکل ، دیابت و سوء تغذیه مادر از دلایل عمده این شرایط می باشد ، اما مشخص نبودن علت 25٪ از این مشکلات ، عفونت های مزمن در بدن را به ذهن متبادر می کند. تخمین زده می شود که باکتری های حاصل از این عفونت ها وارد رحم شده و در آنجا باعث التهاب می شوند و موادی که تولید می کنند باعث تحریک عضلات رحم و تولد زودرس می شوند.(منبع)

مطالعات نشان داده است که زنان باردار مبتلا به پریودنتیت که تحت درمان قرار گرفته اند کمتر از زنان مبتلا به پریودنتیت که درمان نشده در معرض مشکلاتی مانند تولد زودرس قرار دارند.

پریودنتیت چه تاثیری بر سلامت قلب بیماران دارد؟

باکتری های واقع در اطراف دندان ها از طریق لثه وارد سیستم گردش خون می شوند و با خون مخلوط می شوند. سیستم ایمنی برای از بین بردن این باکتری ها در جریان خون گلبول های سفید را فعال می کند. مواد شیمیایی ترشح شده توسط گلبول های سفید برای دفاع در مقابل سموم ایجاد شده توسط باکتری ها ، پاسخ التهابی را آغاز می کند. در این فرایند مقدار گلبول های سفید خون و عوامل لخته کننده خون افزایش می یابد.

همه این اتفاقات می توانند منجر به تصلب شریان ، انسداد عروق و در نهایت غلیظ شدن جریان خون  شود. بیماری های قلبی و عروقی می تواند کشنده باشد. این بیماری می تواند می تواند با کاهش جریان خون در قلب رخ دهد.

در یک مطالعه ، مشاهده شد که افراد مبتلا به بیماری لثه زیر 50 سال، 70 درصد بیشتر از افراد با لثه سالم احتمال مرگ یا بستری شدن در بیمارستان در اثر بیماری قلبی دارند.

دیابت و پریودنتیت

دیابت نوع II که بخصوص در سنین بالا رخ می دهد ، یک بیماری حاد مانند پریودنتیت می باشد و ممکن است سال ها تشخیص داده نشود. به دلیل علائمی مانند سوزش در دهان ، کاهش سرعت ترمیم زخم ، کاهش بزاق ، التهاب لثه و تشکیل مکرر آبسه در لثه ، گاهی اوقات این نوع دیابت ممکن است توسط دندانپزشکان تشخیص داده شود.

رابطه بین دیابت و سلامت لثه می تواند از دو جهت بررسی شود. هرکدام می تواند آسیب های ناشی از یکدیگر را تقویت می کنند. آسیب ناشی از دیابت می تواند باعث التهاب لثه شود. در بیماری لثه ، مواد شیمیایی ترشح شده می توانند منجر به ایجاد مقاومت به انسولین شوند. این مشکل می تواند باعث بالا رفتن قند خون شما شود و کنترل دیابت را دشوارتر می کند.

به دلیل این که پریودنتیت در دیابت بسیار شایع می باشد ، از آن به عنوان رتینوپاتی و نفروپاتی یاد می شود. به منظور از بین بردن اثرات مضر این تعامل متقابل بین دو بیماری مرتبط ، بسیار اهمیت دارد که با رعایت توصیه های پزشکی ، دیابت را تحت کنترل نگه دارید و با انجام درمان لثه به مراقبت های روزانه دهان و دندان توجه کنید.

بیماری پریودنتال اطفال

بیماری پریودنتال اطفال عارضه ای است که لثه و ساختارهای نگهدارنده دندان در کودکان و نوجوانان را تحت تاثیر قرار می دهد. درک این وضعیت، علل آن و اقدامات پیشگیرانه برای اطمینان از سلامت دهان و دندان درازمدت فرزندان برای والدین و مراقبان ضروری است. در این مقاله، جنبه‌های مختلف بیماری پریودنتال اطفال، از جمله تعریف، شیوع، علائم، اقدامات پیشگیرانه، گزینه‌های درمانی و استراتژی‌هایی برای تشویق عادات خوب بهداشت دهان و دندان در کودکان را بررسی خواهیم کرد.

بیماری پریودنتال کودکان چیست؟

تعریف و بررسی اجمالی

بیماری پریودنتال کودکان که به عنوان بیماری لثه نیز شناخته می شود، به عفونت و التهاب لثه ها و ساختارهای نگهدارنده دندان در کودکان اشاره دارد. این به دلیل تجمع پلاک، یک لایه چسبنده از باکتری ها که روی دندان ها و لثه ها تشکیل می شود، ایجاد می شود. در صورت عدم درمان، بیماری پریودنتال اطفال می تواند به مشکلات جدی سلامت دهان و دندان منجر شود و بر سلامت کلی کودک تأثیر بگذارد.

شیوع و عوامل خطر

بیماری پریودنتال کودکان شایع‌تر از آن چیزی است که فکر می‌کنید. بر تعداد قابل توجهی از کودکان و نوجوانان در سراسر جهان تأثیر می گذارد. برخی از عوامل خطر احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند، مانند بهداشت نامناسب دهان، تغذیه نامناسب، استعداد ژنتیکی، بیماری های سیستمیک و برخی داروها.

علل و علائم

علت اولیه بیماری پریودنتال در کودکان تجمع پلاک و جرم روی دندان ها و لثه ها است. این منجر به التهاب و عفونت بافت های لثه می شود. علائم شایع بیماری پریودنتال کودکان شامل قرمزی و تورم لثه، خونریزی لثه، بوی بد دهان، حساسیت دندان و حتی از دست دادن دندان در موارد شدید است.

اهمیت بهداشت دهان و دندان در کودکان

اثرات بهداشت ضعیف دهان

حفظ سلامت دهان و دندان برای کودکان بسیار مهم است، زیرا می تواند بر سلامت و رشد کلی آنها تأثیر بگذارد. بهداشت ضعیف دهان و دندان می تواند منجر به مسائل مختلفی از جمله پوسیدگی دندان، بیماری لثه، سوء تغذیه، مشکلات گفتاری و مشکلات عزت نفس شود. همچنین می تواند بر توانایی کودک در خوردن، صحبت کردن و تمرکز تأثیر بگذارد و در نتیجه بر عملکرد تحصیلی آنها تأثیر بگذارد.

پیامدهای بلند مدت

نادیده گرفتن بهداشت دهان و دندان در دوران کودکی می تواند پیامدهای طولانی مدت داشته باشد. مشکلات دندانی در سنین پایین می تواند تا بزرگسالی ادامه یابد و منجر به افزایش خطر از دست دادن دندان، بیماری لثه و سایر عوارض سلامت دهان شود. علاوه بر این، عادات بد بهداشت دهان و دندان ایجاد شده در دوران کودکی احتمالاً تا بزرگسالی نیز ادامه می‌یابد و خطر ابتلا به مشکلات دندانی را در زندگی بعدی افزایش می‌دهد.

اقدامات پیشگیرانه برای بیماری پریودنتال اطفال

معاینات منظم دندانپزشکی

معاینات منظم دندانپزشکی اطفال برای تشخیص زودهنگام و پیشگیری از بیماری پریودنتال در کودکان ضروری است. دندانپزشکان می توانند هر نشانه ای از بیماری لثه را شناسایی کرده و درمان یا راهنمایی لازم را برای جلوگیری از پیشرفت آن ارائه دهند. معاینات روتین همچنین به نظارت بر سلامت کلی دهان و دندان کودکان و اطمینان از مداخله به موقع در صورت نیاز کمک می کند.

اقدامات مناسب بهداشت دهان و دندان

آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان برای پیشگیری از بیماری پریودنتال کودکان بسیار مهم است. والدین باید فرزندان خود را تشویق کنند که حداقل دو بار در روز دندان های خود را با استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید و مسواک نرم مسواک بزنند. علاوه بر این، استفاده منظم از نخ دندان و استفاده از دهانشویه مناسب برای کودکان می تواند به حفظ بهداشت دهان و دندان کمک کند.

رژیم غذایی و تغذیه متعادل

رژیم غذایی متعادل نقش مهمی در سلامت دهان و دندان دارد. والدین باید اطمینان حاصل کنند که فرزندانشان رژیم غذایی غنی از مواد مغذی ضروری مانند کلسیم، ویتامین D و فسفر دارند که برای سلامت دندان ها و لثه ها حیاتی هستند. محدود کردن تنقلات و نوشیدنی های شیرین نیز می تواند از تشکیل پلاک جلوگیری کرده و خطر مشکلات دندانی را کاهش دهد.

گزینه های درمانی برای بیماری پریودنتال اطفال

درمان های غیر جراحی

در مراحل اولیه بیماری پریودنتال اطفال، درمان های غیر جراحی معمولا موثر هستند. اینها ممکن است شامل تمیز کردن حرفه ای دندان، جرم گیری و پلنینگ ریشه برای از بین بردن پلاک و جرم دندان ها و لثه ها باشد. دندانپزشکان همچنین ممکن است آنتی بیوتیک یا دهانشویه های ضد میکروبی را برای کنترل عفونت تجویز کنند.

مداخلات جراحی

در موارد پیشرفته تر بیماری پریودنتال کودکان، مداخلات جراحی ممکن است ضروری باشد. درمان‌های جراحی می‌تواند شامل پیوند لثه برای پوشاندن ریشه‌های دندان در معرض، روش‌های کاهش پاکت برای از بین بردن پاکت‌های عمیق لثه، و پیوند استخوان برای بازسازی بافت استخوانی از دست رفته باشد. هدف این روش ها بازگرداندن سلامت دهان و جلوگیری از آسیب بیشتر است.

راهکارهایی برای تشویق عادات خوب بهداشت دهان و دندان در کودکان

آموزش والدین و مراقبین

والدین و مراقبان نقش مهمی در ترویج عادات خوب بهداشت دهان و دندان در کودکان دارند. آموزش در مورد تکنیک های صحیح مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، اهمیت معاینات منظم دندانپزشکی و اثرات بهداشت نامناسب دهان می تواند به والدین کمک کند تا اهمیت اقدامات پیشگیرانه را درک کنند و آنها را تشویق کند.

• کودکان عادات سالم را اتخاذ کنند.
• فعالیت های سرگرم کننده و جذاب مراقبت از دهان

سرگرم کردن و جذاب کردن مراقبت از دهان می تواند به کودکان انگیزه دهد تا بهداشت دهان و دندان را حفظ کنند. استفاده از مسواک های رنگارنگ، خمیر دندان های طعم دار و برنامه ها یا بازی های تعاملی مرتبط با سلامت دهان می تواند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را برای کودکان لذت بخش کند. پاداش دادن به کودکان برای تلاش هایشان نیز می تواند رفتار مثبت را تقویت کند.

تقویت مثبت

تقویت مثبت ابزار قدرتمندی در شکل دادن به رفتار کودکان است. تمجید و پاداش دادن به کودکان برای رعایت بهداشت دهان و دندان، مانند مسواک زدن بدون یادآوری یا مراجعه به دندانپزشک بدون ترس، می تواند اعتماد به نفس و انگیزه آنها را برای ادامه مراقبت از سلامت دهان و دندان افزایش دهد.

سوالات متداول پریودنتال اطفال

نتیجه

بیماری پریودنتال کودکان در صورت عدم درمان می تواند عواقب قابل توجهی داشته باشد. با درک علل، علائم و اقدامات پیشگیرانه، والدین و مراقبان می توانند اقدامات پیشگیرانه ای را برای اطمینان از سلامت دهان و دندان کودکان خود انجام دهند. معاینات منظم دندانپزشکی، اقدامات بهداشت دهان و دندان مناسب و یک رژیم غذایی متعادل می تواند در پیشگیری از بیماری پریودنتال اطفال و ارتقای سلامت دهان مادام العمر نقش بسزایی داشته باشد. به یاد داشته باشید، القای عادات خوب بهداشت دهان و دندان در دوران کودکی، پایه و اساس یک لبخند سالم را در بزرگسالی ایجاد می کند.