5 عامل خطرساز برای دندان

همه ما خواستار داشتن دندان هایی سالم، زیبا و عاری از هرگونه بیماری هستیم ولی باید بدانیم که داشتن سلامت دهان و دندان بدون آگاهی از عوامل خطرساز امکانپذیر نیست، ما باید عوامل خطرساز را بشناسیم، سعی کنیم بدنمان را این عوامل دور نگه داریم، همچنین نشانه های آن را بشناسیم که درصورت بروز هریک از این عوامل آمادگی مقابله با آن را داشته باشیم.

برخی علائم و نشانه ها، برای دندان خطر ساز هستند و می توانند به بدن شما آسیب بزنند در اینجا می خواهیم شما را  با انواع آن ها آشنا کنیم تا به محض رویت آن ها به دندانپزشک مراجعه کنید.

بهداشت نامناسب دهان عامل خطر ساز برای دندان محسوب می شود و منجر به از دست رفتن دندان ها می شود .این خود با خطر ابتلا به بیماری هایی مانند بیماری های قلبی همراه است. توجه داشته باشید که نباید هرگز منتظر بروز علائم خاصی برای رفتن به دندانپزشکی باشید. حتی وقتی که احساس می کنید دهان و دندانتان هیچ مشکلی ندارد، باید مراجعه به دندانپزشک را در اولویت قرار دهید تا از امکان بروز عوامل خطرساز برای دندان و دهان جلوگیری کند.

بهترین راه، پیشگیری عوامل خطرساز برای دندان چیست؟

بیماری های دهان و دندان بسیار دردناک و گاهی غیر قابل درمان هستند، بنابراین علی الخصوص در مورد بیماری شایعی همچون سرطان دهان ، به نظر می رسد بهترین و راحت ترین راه، پیشگیری باشد. حذف پلاک از طریق مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به صورت روزانه و نیز برنامه ریزی برای جرمگیری دندان‌ها به صورت دوره‌ای و هر شش ماه یکبار، بهترین شیوه برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های دهان است.

چند نکته مهم برای پیشگیری از به وجود آمدن چند عامل خطرساز برای دندان:

• دندان ‌هایتان را به طور منظم حداقل روزی دو مرتبه، و در هر مرتبه دو تا سه دقیقه با خمیر دندان حاوی فلوراید بشویید. مطمئن شوید که در امتداد لثه، مسواک را حرکت می‌دهید.
• روزانه برای حذف پلاک از مکان‌هایی که مسواک شما نمی‌تواند به آن برسد، از نخ دندان استفاده کنید. و اگر استفاده از نخ دندان را دوست ندارید می توانید از مسواک بین دندانی استفاده کنید که می‌تواند راحت‌ تر از نخ دندان باشد.
• اگرچه دهانشویه یک جایگزین برای مسواک زدن و نخ دندان نیست، اما استفاده از آن می‌ تواند پلاک ‌ها را تا 20 درصد کاهش دهد.
• به طور منظم به یک دندانپزشک متخصص برای بررسی دوره ایی و جرم گیری دندان‌ها مراجعه کنید.
•  سیگار و استفاده از محصولات تنباکو دار را ترک کنید و یا به حداقل برسانید، تنباکو از جهات مختلف به دندان‌های شما آسیب می ‌رساند. سیگار توانایی دهان را برای مقابله با عفونت کاهش می‌دهد و شما را در مقابل باکتری ‌هایی که از طریق سیگار کشیدن  داخل دهان تکثیر می‌شوند، بی دفاع می ‌کند.
• ترک دخانیات خطر ابتلا به سرطان دهان را کاهش می ‌دهد.
• از مصرف الکل خودداری کنید. پرهیز از مصرف الکل خطر ابتلا به سرطان دهان را کاهش می‌دهد.

در تحقيقات جدید ثابت شده است که مصرف مشروبات الکلی سبب می شود که باکتری های خوب دهان از بین برود و بیشترِ باکتری های بد باقی بماند.

باکتری های خوب به محافظت از لثه ها کمک می کند و باکتری های بد، ممکن است باعث عفونت و یا حتی سرطان شود؛ از این رو مقدار باکتری های خوب یا بد در دهان اهمیت دارد.

•  حتما از یک رژیم غذایی سالم که همراه با میوه ‌ها و سبزیجات است، استفاده کنید.

آشامیدنی ها و تعداد وعده های غذایی با اثری که بر روی باکتری های موجود در محیط دهان و دندان می گذارند، نقش مهمی را در تکامل دندان و لثه و همچنین ساختار استخوانی محیط دهان و همین طور پیشگیری از انواع بیماريهاي دهان و دندان دارند که در بیشتر موارد اثرات آن به شکل سیستمیک است.

همچنین با اینکه بعضي از سبزیجات نیز شامل مواد قندي تخمیر شدني هستند اما نتیجه ایی مبنی بر پوسیدگی زایی آن ها گزارش نشده است. موادی مانند نشاسته که بالقوه داراي قابلیت تخمیر هستند موجب کاهشPH  بزاق به کمتر از ۵/۵ مي شود. بیسکویت، چیپس، کراکر، انواع نان  و نیز میوه ها (تازه، خشک و کمپوت) و آب میوه ها نیز پوسیدگي زا هستند.

5 علائم هشدار دهنده و چند عامل خطرساز برای دندان

۱-زخمی که بهبود نمی یابد:

زخم ها در نواحی مختلف دهان می تواند خطرساز برای دندان ها باشد و روی لثه ها اثر بگذارد. ضمناً اگر زخمی بهبود نمی یابد، گاهی اوقات می تواند نشان دهنده بیماری دیابت باشد. زیرا زخم در افراد دیابتی دیرتر از سایر افراد بهبود می یابد. اگر شما زخمی در دهان دارید که بیش از دو هفته است، ادامه دارد، به دندانپزشک تان اطلاع دهید.

همچنین شاید بهتر باشد یک آزمایش قند خون انجام دهید. در موارد نادر برخی از این زخم ها می تواند نشانه ابتلا به سرطان دهان باشد. اگر زخم دهان همراه با گوش درد, خشونت صدا, ایجاد بی حسی در زبان یا گلو، تورم فک, اشکال در بلع, و یا مشکل در حرکت دادن زبان و یا فک بود، حتما به دندانپزشک مراجعه نمایید.

۲-خونریزی یا تورم لثه:

دیدن خون بعد از مسواک زدن می تواند علامتی از یک مشکل بهداشتی باشد. اگر لثه سالم باشد خونریزی نمی کند مگر این که شما بیش از حد تهاجمی مسواک بزنید. تورم و یا خونریزی لثه می تواند علامت ابتلا به بیماری های پریودنتال یا بیماری لثه باشد. این نشان می دهد که مقدار قابل توجهی از باکتری های موجود در دهان شما موجب التهاب در لثه ها شده اند. دندانپزشکان می توانند بافت لثه های شما را از نظر سلامتی یا بیماری بررسی کنند.

۳-بوی بد دهان:

بعضی مواقع بوی بد دهان نشعت گرفته از غذاهایی است که می خورید اما بوی بد دهان در حالت مزمن می تواند نشانه ی پوسیدگی دندان، بیماری لثه، دهان خشک، سیگار، بهداشت نامناسب دهان، عفونت در گلو، بینی و دهان باشد. دندان پزشکان به شما کمک می کنند که برای رهایی از این عارضه باید دست به چه اقداماتی بزنید.

۴-حساسیت به گرما و سرما:

حساسیت به گرما و سرما می تواند نشان از آبسه دندان و یا از عفونت باکتریایی باشد. از علائم آبسه دندان میتوان به درد شدید و تب به همراه لنفادنوپاتی گردن اشاره کرد. اگر صورت شما بیش از حد دچار تورم شد باید به اورژانس مراجعه کنید. زیرا اگر این حالت درمان نشود، عفونت می تواند در سراسر بدن پخش شود و این یک عامل تهدید کننده زندگی می باشد. افزایش حساسیت دندان به دما می تواند نشانه ی نازک شدن مینای دندان نیز باشد که این عامل خطرساز برای دندان ، توسط دندانپزشک چاره دارد.

5-حفره های دندان

پوسیدگی دندان نوعی بیماری است که می‌تواند عامل خطرساز برای دندان ها باشد و به ساختار دندان صدمه وارد کند. پوسیدگی، با صدمه زدن به پوشش محافظت کننده از دندان شما، که به عنوان مینای دندان نیز شناخته می‌شود، باعث پیدایش سوراخ (حفره) در دندان شما می‌شود. اگر این حفره ناشی از پوسیدگی درمان نشود، بزرگتر می شود و علاوه بر ایجاد درد، می‌تواند منجر به از دست دادن دندان شود.

شما روزانه ناخودآگاه پس از صرف وعده های غذایی یک ماده چسبناک و نازک  به نام پلاک روی دندان‌ ها و لثه ‌ها ایجاد می‌کنید، پلاک ها نیز از جمله عوامل خطر ساز برای دندان محسوب می شود. یک حفره زمانی به وجود می آید که باکتری‌ هایی که در محل پلاک زندگی می‌کنند.

با قند موجود در غذا یا نوشیدنی ‌های مصرف شده، واکنش نشان دهند و منجر به تولید اسید شوند. پس از آن  این اسید عامل خطرساز برای دندان ها به شمار می رود و به سطح دندان شما حمله می‌کند. اگر عمل پوسیدگی و حفره ایجاد شده متوقف نشود، به طرف ساختار دندان پیشرفت می‌کند، که ممکن است ایجاد درد کند.

به یاد داشته باشید که سن شما هرچقدر هم که باشد و هر تعداد دندانی که داشته باشید مهم نیست، چرا که حتی اگر، فقط یک دندان داشته باشید، هنوز هم ممکن است روی آن حفره ایجاد شود.

كودكان می توانند دچار پوسیدگی زود هنگام دندان شوند كه اصطلاحاً به آن کرم خوردگی دندان کودکان می گویند. پوسیدگی دندان در کودکان معمولاً بر دندان دائمی تاثیر می‌گذارد و جز عوامل خطرساز برای دندان به شمار می رود. این مشکل می‌تواند باعث درد، مشکلات گفتاری و فاصله بین دندان ‌ها برای آنها در آینده شود.

پوسیدگی دندان در دوران کودکی نیز ممکن است باعث ایجاد خطرات بهداشتی دیگری در زندگی فرد شود.

مثلاً، کودکان ممکن است نیاز به یک بیهوشی عمومی برای انجام عمل درمان پوسیدگی دندان داشته باشند. خبر خوب این است که پوسیدگی دندان در کودکان قابل پیشگیری است.

با افزایش سن ، احتمال ایجاد حفره در اطراف ریشه‌های دندان‌ هایتان و همچنین پوسیدگی ریشه وجود دارد. بزرگسالان باید به مسواک زدن و نخ دندان کشیدن برای جلوگیری از ایجاد پوسیدگی و حفره‌های دندانی، پایبند باشند. اگر دچار دندان درد هستید و یا احساس درد در دهان خود دارید، بلافاصله به دندانپزشک مراجعه کنید. یک دندانپزشک می‌تواند مانع از ایجاد یک حفره شود.

آسیبهای دندانی بر روال معمول زندگی

بیماری های دهان و دندان اگر چه تا حد زیادی قابل پیشگیری هستند اما هنوز هم بسیاری از افراد در سرتاسر جهان از ناراحتی و درد ناشی از این بیماری ها رنج می برند. این بیماری ها نه تنها برای فرد درد و ناراحتی به همراه دارد بلکه تاثیر گسترده بر سلامت عمومی و کیفیت زندگی وی خواهد داشت.

همانطور که در این مقاله خواندید، رعایت بهداشت دهان و دندان از اهمیت بسیاری برخوردار است چرا که می‌تواند از بسیاری از فرایندهای غیر قابل بازگشت جلوگیری کند. همچنین با داشتن عملکردی مناسب نسبت به این موضوع می‌توانید از تجربه ی دردهای غیر قابل تحمل دندان پیشگیری کنید.

شناخت بیماری های دهان و دندان شما را یاری می کند تا شیوه ای صحیح تر و آگاهانه تر نسبت به سلامت و بهداشت دندان خود داشته باشید و همچنین در مواقع لازم، بتوانید بهترین اقدام را انجام دهید. استفاده از مسواک و نخ دندان به شیوه صحیح و به مقدار کافی می‌تواند شما را از ابتلا به عوامل خطرساز برای دندان رهایی بخشد.