همه افراد پلاک دندان دارند. این لایه چسبناک زمانی روی دندان ها ایجاد می شود که باکتری های موجود در دهان با غذاهای شیرین یا نشاسته ای ترکیب شوند. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از تشکیل پلاک روی دندان جلوکیری می کند. اگر پلاک را به موقع از بین نبرید، سفت می شود و تبدیل به تارتار دندان می شود. پلاک دندان می تواند منجر به پوسیدگی ، التهاب لثه (بیماری لثه) و از دست دادن دندان شود. معاینات منظم دندانپزشکی از دندان های شما در مقابل پلاک دندان محافظت می کند.
آنچه در این مقاله می خوانید
پلاک دندان چیست؟
پلاک دندان یک لایه چسبنده متشکل از باکتری است که به طور مداوم روی دندان ها تشکیل می شود. باکتری های موجود در پلاک دندان پس از مصرف مواد نشاسته ای ، کربوهیدرات و قندی، اسید تولید می کنند. این اسیدها می توانند مینای دندان را از بین ببرند و باعث ایجاد حفره و التهاب لثه (بیماری لثه) شوند.
پلاک همچنین می تواند در زیر لثه روی ریشه دندان ایجاد شود و به استخوان های نگهدارنده دندان آسیب می رساند. پلاک درمان نشده می تواند سفت شود و تبدیل به تارتار دندان شود. رعایت بهداشت دهان و دندان، از جمله مسواک زدن روزانه و نخ دندان کشیدن، پلاک را از بین می برد.
پلاک دندان چقدر شایع است؟
هر فردی تا حدی پلاک دندانی دارد. اگر رنگ دندان‌هایتان کدر می‌شود، این پلاک است.
چه افرادی ممکن است بیشتر به پلاک دندان مبتلا شوند؟
اگرچه هر کسی می تواند پلاک دندان داشته باشد، اما ممکن برخی افراد پلاک بیشتری نسبت به معمول روی دندان های خود داشته باشد:
- ممکن است مقدار زیادی غذا یا نوشیدنی های شیرین یا نشاسته ای مصرف می کنید.
- خشکی دهان به دلیل مصرف داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی
- بیماری هایی مانند دیابت.
- سابقه بیماری در ناحیه سر یا گردن داشته باشید.
- سیگار کشیدن بیش از حد
چه عواملی باعث ایجاد پلاک دندان می شود؟
پلاک دندان زمانی تشکیل می شود که باکتری ها در دهان شما با غذاهای شیرین یا نشاسته ای مانند شیر، آب میوه، نوشابه، نان، ماکارونی و میوه ترکیب می شود. که کربوهیدرات های موجود در غذا و نوشیدنی ها با باکتری ترکیب می شود و اسید آزاد می کنند که باعث آسیب به دندان های شما می شود. اگر بلافاصله پس از غذا خوردن ، دندان‌های خود را مسواک نزنید، ترکیبی از باکتری‌ها، اسیدها و کربوهیدرات‌ها می‌توانند به یک لایه چسبناک و بی‌رنگ به نام پلاک دندان تبدیل شد.
علائم پلاک دندان چیست؟
- تیرگی روی دندان ها علامت اصلی وجود پلاک است. سایر علائم عبارتند از:
- بوی بد دهان (هالیتوزیس).
- لثه های قرمز، متورم و حساس که پس از مسواک زدن خونریزی می کنند (بیماری لثه).
عوارض پلاک دندان چیست؟
اگر روزانه مسواک نزنید و نخ دندان نکشید، پلاک ها می توانند به جرم تبدیل شوند. فقط یک متخصص دندانپزشکی می تواند تارتار را از بین ببرد. پلاک و تارتار می تواند منجر به موارد زیر شود:
- پوسیدگی دندان
- ژنژیویت و بیماری پریودنتال (بیماری های لثه).
- عفونت شدید لثه (پریودنتیت).
- پوسیدگی و از دست دادن دندان.
- عفونت دندان (آبسه دندان).
پلاک دندان چگونه تشخیص داده می شود؟
دندانپزشک یا متخصص بهداشت دهان و دندان شما در طول معاینات منظم دندانپزشکی از ابزارهایی برای تشخیص و درمان پلاک دندان استفاده می کند. پلاک می تواند باعث ایجاد پوسیدگی دندان شود. همچنین ممکن است برای بررسی پوسیدگی از رادیوگرافی اشعه ایکس استفاده شود.
پلاک دندان چگونه درمان می شود؟
بهداشت مناسب دهان و دندان، پلاک را از بین می برد و از ایجاد پلاک باکتریایی جلوگیری می کند. در طول معاینه دندانپزشکی، دندانپزشک شما پلاک و تارتار را از روی دندان های شما برمی دارد. دندانپزشک شما همچنین ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
- سیلانت دندان برای جلوگیری از تشکیل پلاک روی سطوح جویدنی بالای دندان ها
- درمان خشکی دهان با کمک داروهای افزایش تولید بزاق.
- فلوراید تراپی برای کاهش رشد باکتری های ایجاد کننده پلاک و جلوگیری از پوسیدگی دندان
- خمیر دندان حاوی فلوراید یا دهانشویه آنتی باکتریال (کلرهگزیدین).
چگونه می توانم از ایجاد پلاک دندان جلوگیری کنیم؟
مراقبت مناسب از دندان و لثه کلید کاهش پلاک دندان است.
نخ دندان کشیدن روزانه: یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید تا از شر غذا و پلاک گیر کرده بین دندان ها خلاص شوید. مطالعات نشان می دهد که نخ دندان کشیدن بعد از مسواک زدن، پلاک بیشتری را از بین می برد.
دو بار در روز مسواک بزنید: دندان های خود را به مدت دو دقیقه با یک مسواک نرم (دستی یا برقی) و خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. حداقل دو بار در روز و ترجیحاً بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید.
آدامس بدون قند بجوید: اگر نمی توانید بلافاصله بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید، آدامس بدون قند بجوید. آدامسی را انتخاب کنید که دارای تاییدیه انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) باشد.
غذاهای سالم را انتخاب کنید: مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین و نشاسته ای را کاهش دهید. از غذاها و تنقلات مغذی مانند ماست ساده، پنیر، سبزیجات خام یا میوه استفاده کنید.
به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید: حداقل دو بار در سال معاینه دندانپزشکی انجام دهید.
از دهانشویه استفاده کنید: با دهانشویه ضد عفونی کننده دهان خود را شستشو دهید.
به دلیل این که پلاک می تواند باعث ایجاد حفره، جرم و بیماری لثه شود، معاینات منظم دندانپزشکی ضروری است. اگر پلاک دندان و پوسیدگی دندان به موقع تشخیص داده نشود و درمان نشود، ممکن است دچار عفونت لثه شوید که در نهایت باعث از دست دادن دندان می شود.
در چه مواردی باید با دندانپزشک تماس بگیرم؟
اگر هر یک از موارد زیر را تجربه کردید باید با دندانپزشک خود تماس بگیرید:
- بوی بد دهان مزمن
- تورم صورت.
- لق شدن دندان
- درد یا مشکل در جویدن.
- قرمزی اطراف یا داخل دهان.
- لثه های متورم، خونریزی یا سایر علائم بیماری لثه.
- دندان درد.
- حساسیت دندان به غذاها یا نوشیدنی های سرد یا گرم.
هنگام مراجعه به دندانپزشک خود باید چه سوالاتی از دندانپزشک خود بپرسم؟
- بهترین راه برای پیشگیری و از بین بردن پلاک چیست؟
- چگونه می توانم خطر پوسیدگی و بیماری لثه را کاهش دهم؟
- برای کاهش پلاک دندام چه تغییراتی در رژیم غذایی خود باید ایجاد کنم؟
- هنگام خرید مسواک، خمیردندان و دهانشویه به دنبال چه چیزی باشم؟
- هر چند وقت یک بار باید جرمگیری دندان را انجام دهم؟
اگرچه پاسخ تمامی این سوالات در مقالات قبلی داده شده است ، اما ما توصیه می کنیم هنگام مراجعه به دندانپزشک حتما این سوالات را بپرسید.
یادداشتی از کلینیک دندانپزشکی آرمانی در کرج
پلاک دندان یک مشکل رایج است که روش محافظت در مقابل آن بسیار آسان است: هر روز مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. و به طور منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید. همچنین می توانید از دهانشویه های ضد عفونی کننده برای از بین بردن باکتری هایی که باعث تشکیل پلاک باکتریای می شود ، استفاده کنید.
اگر اجازه دهید لایه‌ای از پلاک دندان به مدت طولانی روی دندان‌هایتان بماند، می‌تواند سفت شده و تبدیل به تارتار شود. در نهایت ممکن است به بیماری لثه مبتلا شوید و حتی ممکن است دندان خود را از دست بدهید. شما باید حداقل دو بار در سال دندان های خود را جرمگیری کنید. از دندانپزشک خود در مورد اقداماتی که می توانید برای کاهش پلاک و محافظت از سلامت دهان و دندان خود انجام دهید بپرسید.
